سيزدهم آذر، روز مبارزه با سانسور گرامي باد!
كشاكش و ستيزِ پنهان و آشكارِ دستگاه سانسور و سانسورستيزان در ايران صحنه‌ي ملموس و آشنايي است. در يك‌سال اخير، اما، اين پديده‌ي آشنا جلوه‌يي غريب به خود گرفته است. راست آن‌كه صحنه تغيير يافته است. براي دستگاه سانسور ديگر صحنه‌ي نبرد به هنر و ادبيات محدود نمي‌شود. چنين وانمود مي‌كنند كه تمامي سنگرهاي قبلي را فتح كرده‌اند؛ مأموران ريز و درشت دستگاه سانسور شمشيرها را از رو بسته و در رسانه‌ها‌شان رژه‌ي تبليغاتي مي‌روند، غنايم‌شان را مي‌شمارند و به رخ مي‌كشند و به همپالكي‌هاشان نويد فتوحات تازه مي‌دهند: پيش به سوي علوم! پيش به سوي علوم انساني! از عبارات و جمله‌هاشان "اعتماد‌به‌نفس" مي‌بارد؛ عربده‌هاشان ستون روزنامه‌ها و مجلات خودي را مي‌لرزاند.
اين همه، هر ناظر تازه‌واردي را به توهم مي‌كشاند كه در اين صحنه، با چنين پيروزمنداني، به‌يقين لشكري از شكست‌خوردگانِ نزار و مأيوس خواهد ديد. اما نه! خوب كه چشم مي‌گشايد مي‌بيند از شكست‌خوردگان خبري نيست! برعكس، در صحنه‌ي واقعي، پديدآورندگان دست از مبارزه و كوشش برنداشته‌اند، با سخت‌كوشي از هر روشي براي بيان هنر و انديشه‌ي خويش بهره مي‌گيرند، و دم به دم راه‌هاي تازه‌تري مي‌يابند.
اگر تا ديروز هنر رقص "زيرزميني" بود، امروز "ادبيات زيرزميني"، "موسيقي زيرزميني"، و "سينماي زيرزميني" نيز به آن افزوده شده است و، با تداوم اين روند، دور نيست كه تئاتر نيز زيرزميني شود. اما همه‌ي تلاش‌هاي حاكميت براي آن‌كه صحنه فقط در دست عوامل و سياست‌هاي خودش باشد راه به جايي نبرده است. زيرا حمايت معنوي و استقبال مردم از هنرهاي زيرزميني كار را به آن‌جا كشانده كه يكي از فعالان عرصه‌ي موسيقي رسمي شكوه مي‌كند: "اين موسيقي ما است كه زيرزميني شده . . ." و اين يعني بي‌اعتنايي مردم به اشكال رسميِ هنر و ادبيات؛ يعني داغ باطل زدن بر تلاش‌هاي امنيتي-مالي براي حكومتي‌كردنِ هنر و ادبيات. در حقيقت تمايل شديد جامعه به بيان آزادانه‌ي خود و رشد فناوري سبب شده كه دستگاه سانسور به نتايج مطلوبش نرسد و، برخلاف ظاهر فاتحانه‌اي كه به خود گرفته، سلطه‌ي خويش را بيش‌تر از دست بدهد. بي‌ترديد، پيروزي نهايي در اين صحنه زماني تحقق مي‌يابد كه آزادي انديشه و بيان بي هيچ حصر و استثنا براي همگان عرفِ جاري شود. اين حق هر شهروندي است كه براي ابراز خود از گذرگاه‌ها و امكانات مرسوم بهره گيرد.
سيزدهم آذر، روز همه‌ي كساني است كه با سانسور مي‌ستيزند و راضي نمي‌شوند صدايشان با گذر از فيلترهاي دولتي به جامعه برسد. روز مبارزه با سانسور، روز گرامي‌داشتِ انسان‌هايي است كه براي دست‌يابي به آزادي انديشه و بيان مبارزه مي‌كنند.
آزادي انديشه و بيان بي هيچ حصر و استثنا براي همگان خواستي است كه بايد به قانون تبديل شود، تا از اين طريق حقِ به‌يغمارفته‌ي مردم به آنان بازگردد و، در پرتو آن، خلاقيت هنري و ادبي چنان و چندان به بار نشيند كه شايسته مردم باشد؛ مردمي كه بيش از صد سال است براي آزادي انديشه و بيان در ميدان حق‌خواهي حضور داشته‌اند و تا به امروز تاوان‌هاي سنگين پرداخته‌اند.
كميته‌ي "مبارزه با سانسورِ" كانون نويسندگان ايران خواهان لغو همه‌ي روش‌ها و نهاد‌هاي سانسور، و هم‌چنين خواهان آزادي همه‌ي كساني است كه به سبب مقابله با سانسور و بيان آزادانه‌ي هنر خويش بازداشت و زنداني شده‌اند. اين كميته از تمامي تشكل‌هايي كه براي آزادي انديشه و بيان تلاش مي‌كنند مي‌خواهد كه از هر راهي كه مي‌توانند در گرامي‌داشتِ روز سيزدهم آذر و حمايت از سانسورستيزان بكوشند.
کانون نویسندگان ایران
كميته‌ي "مبارزه با سانسور"
۱۱ آذر ۱۳۸۹
