ایرج شکری

فوتبال مردانه و فوتبال دوستان لجن

دیروز در جستجو در یوتیوب برای گزارشی، به طور تصادفی به یک ویدئو که گمانم در ورزشگاه آزادی از شعار دادن جمعی از تماشگران آبی پوش گرفته شده بود برخوردم. عده یی، شاید چند صدنفر (با توجه به صدایی که شنیده می شود ) باهمسرایی شعاری به شکل یک گروهِ کر، مادر یک نفر با نام مشخص را - که من نمی دانم طرف در تیم مقابل در آن مسابقه عضویت داشته یا این که مثلا داور بوده است، با الفاظ مستهجن مورد اهانت قرار می داند . به خاطر رکیک بودن الفاظ بکار رفته از سوی آن فوتبال دوستان لجن، من درست ندیدم که لینک آن ویدئو را زیر این نوشته بگذارم. اما کسانی که بخواهند بدانند چرا من لازم دیدم این مطلب را بنویسم و چرا آنها را لجن می نامم، می توانند با وارد کردن کلمه واحدی خوشگله به فارسی، در قسمت جستجوی یوتیوب آن را بینند. من آنها را لجن نامیدم و نه اراذل و اوباش به خاطر این که اراذل و اوباش بیشتر برای افرادی که ویژگی بکار گرفتن زور و قلدری و تعرض به دیگران را دارند بکار، می رود که از وپژگی لجن بودن هم برخوردار هستند، اما، لجنها الزاما دارای ویژگی قلدری و تعرض نیستند. لجن ها ممکن است کارمند در اداره یی یا کاسبی یا شاغل به حرفه های دیگری در سطوح قشر متوسط و متوسط پایین باشند و اینها برای شادمانی و کسب لذت و تفریح کردن یا دست یافتن به آرزوهای حقیر خود، از هیچ نوع تحقیر و توهین و آزردن دیگران به در شکل هم دستی در رذالتی و غنمیت شمردن هرنوع فرصت و امکان غیر شرفتمدانه برای بهره بردن، روگردان نیستند و از سوی دیگر، در برابر قدرت تن به هر کرنش و حقارتی می دهند و چیزی به عنوان معیارهای اخلاقی و انسانی و حرمت خویش را حفظ کردن هم در کارشان نیست.
من بر این باورم که مردانه بودن یک دست تماشاگران در ورزشگاه، زمینه خودنمایی این چنین را به این لجن ها،می دهد، چرا که اگر زنان نیز به عنوان تماشاگر در استادیوم حضور پیدا می کردند، این لجن ها اولا خودشان در می یافتند که با باز کردن دهان گشاد و گندشان حتما با اعتراض شدید رو به رو خواهند شد و در صورت پررویی و سماجت کتک مفصلی نوش جان خواهند کرد و به خاطر همین با درک پس بودن هوا، الفاظ رکیک از دهانشان خارج نمی شد. دیگر این که همانطور که یاد آور شدم، اگر زنان در بین تماشاگران حضور می داشتند، به محض شنیده شدن چنین الفاظ رکیکی حتما اعتراضاتی علیه آن صورت می گرفت و اگر معترضان خود قادر به خاموش کردن صدای گروه لجن ها نمی شدند، جدال لفظی یا درگیری آنان سبب مداخله نیروی انتظامی می شد و قضیه به شکلی که در ویدئویی که لجن ها از شاهکار خود روی یوتیوب قرار داده اند، در نمی آمد. شاید کسانی معتقد باشند به خاطر چنین جوّی است که رژیم اسلامی زنان را به ورزشگاه راه نمی دهد. اما این نظر قابل قبول نیست. به این دلیل که مخالفت آخوندها و آیت الله العظمی های مرتجع اصلا از اول به خاطر مساله دیگری که همان تبعض علیه زنان است و مخالفت با حضور همزمان زنان با مردان در ورزشگاه و دیدن مردان فوتبالیست که با شورت ورزشی در میدان حاضر هستند بوده است. همانطور که مدتها نمایش مسابقات کشتی مردان از تلویزیون را هم جایز نمی دانستند.
به نظر من مبارزه با اوباش فوتبال و لجن ها، در که هرحال یک ناهنحاری آسیب زا و انگلی است، باید مورد توجه قرار بگیرد و باید با این ناهنجاری خاص مبارزه کرد. کنفدراسیون فوتبال، برای فدراسیون فوتبال کشورهایی که حامیان تیمی از آنان در مسابقه (بین المللی) رفتار ناهنجار داشته باشند، مجازاتهایی در نظر گرفته است، از جمله روز 20 مهر خبری در سایتهای داخل کشور درج شده بود که بنابر خبر مذکور کمیته انضباطی کنفدراسیون فوتبال آسیا به علت رفتار ناشایست تماشاگران منتسب به تیم فوتبال پرسپولیس در دیدار مقابل بنیادکار ازبکستان، فدراسیون فوتبال ایران را 3 هزار دلار آمریکا جریمه کرد. این تماشاگران بطری به داخل زمین بازی پرتاب کرده بودند. من از چند و چون مجازات های داخل کشوری اطلاع ندارم اما می دانم در (اینجا اروپا) گاه ماموران پلیس به دلیل احتمال ایجاد آشوب و خشونت در استادیویم از سوی حامیان تیمیدر یک مسابقه، اتوبوس های آنها را که عازم کشوری برای تشویق تیم خود بوده اند برگردانده اند. از اقدامات دیگری که برای مبارزه با اوباش فوتبال در انگلستان صورت گرفته است، این است که از ورود آنها به استادیوم ورزشی جلوگیری می شود. این کار را می شود با فروش بلیط نام دار یعنی ذکر نام خریدار در بلیط انجام داد. چون تماشگر مسابقات فوتبال نیستم و کلا اخبار ورزشی را دنبال نمی کنم نمی دانم که مساله فروش بلیط در ایران چگونه است اما در اخبار مربوط در این زمینه خبر هایی هم از بازار سیاه بلیط مسابقات دیدم. فروش بلیط با نام خود می تواند روشی برای جلوگیری از بازار سیاه هم باشد و امروز با توجه به فن آوری اطلاعات لزومی هم ندارد که علاقمندان تماشای فوتبال مدتی هم در صفهای طولانی جلو گیشه استادیومها برای خرید بلیط بایستند. این کار را می شود با همکاری و برنامه ریزی مثلا با بانکها انجام داد تا علاقمندان با از یکی دو روز قبل از مسابقه با پرداخت پول بلیط به بانک و دریافت رسید آن به نام خود، که طبعا روز و ساعت مسابقه در آن ذکر شده است، ساعتی یا نمی ساعتی قبل از شروع مسابقه به ورزشگاه مراجعه و با ارائه رسید پرداخت پول بلیط و کارت شناسایی خود، امکان ورود به استادیوم را پیدا کنند. تدابیری هم می شود در نظر گرفت که از امکان تقلب در ورود تماشگران بدون بلیط به استادیوم و نیز از بازار سیاه جلوگیری شود مثلا قبض پرداخت پول می تواند دارای دوقسمت باشد که یک قسمت آن در گیشه کنترل در برابر ورزشگاه دریافت و در برابر آن کارتی برای ورود به استادیوم به فرد ارائه دهنده فیش داده شود تا وی با در دست داشتن قسمت مربوط به مشتری فیش و کارت ورود به ورزشگاه به آنجا وارد شود. از اقدامات فوری در برابر لجن ها و اوباش فوتبال، توقف و لغو مسابقه است که باید در مواردی مثل آن چه در ویدئو مورد بحث دیده می شود، مقامات مسئول حاظر در استادیوم موظف به انجام آن باشند. محرومیت دوره ای شرکت در مسابقه تیمی که طرفدارانش دست به رفتار اوباشگرانه یا لجنی زده اند، و جریمه کردن باشگاه مربوطه، جریمه و محکوم کردن اوباش به و لجن ها به زندان همراه با کار در خدمت اجتماع، از اقداماتی است که باید در مبارزه با اوباش فوتبال و لجن ها به کار گرفته شود ولی کافی نیست. به همراه این تنبیهات باید کار فرهنگی هم صورت بگیرد و زشتی اوباشگری در برنامه های تلویزیونی و در مدارس مورد بحث قرار بگیرد. هم چنین نشریات ورزشی هم می توانند در این زمینه کوشا باشند. نشریات ورزشی خصوصا باید از ادبیات جنگی در تعریف و تشریح مسابقات فوتبال بپرهیزند و پیوسته یاد آور این موضوع باشند که ورزش و تماشای مسابقات ورزشی در شمار تفریحات سالم است و باید سالم بماند و کینه ورزی و دشمن انگاری تیم مقابل و اهانت به آن یا افرادی از آن را امری مذموم و احمقانه و خلاف هدف ورزش و روحیه ورزشی بشمارند و به خوانندگان خود یاد آوری کنند.

پ-24 مهر 1388 – 16 سپتامبر 2009