ایرج شکری
رفسنجانی زیرآب ولایت خامنه ای را زد، اژه ای رفسنجانی را به آمریکاو اسرائیل بست و
آخوند یزدی عضو مجلس خبرگان و عضو فقهای شورای نگهبان و رئیس شورایعالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: در روز پنجشنبه در جلسه‌اي به همراه برخي دوستان تصميم گرفته بوديم كه با آقاي هاشمي رفسنجاني صحبت كنيم و اين كار را هم كرديم و به ايشان در مورد نظرات خبرگان رهبري و حوزه پيرامون سخنراني ايشان در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران مطالبي را گفتيم و اين مطلب را اشاره كرديم كه نبايد مسائل تحريك‌آميز دوباره زنده شود.
مقام معظم رهبري خطر اغتشاشات را برطرف كردند ولي آقاي هاشمي مجددا دنبال اين است كه خطر را دامن بزند، من توقع ندارم كه ايشان به آن اندازه‌اي كه مقام معظم رهبري از او تمجيد كردند ايشان هم همين كار را بكنند. كشور در سايه رهبري امنيت و اقتدار دارد و براي آقاي هاشمي هم مثل روز روشن است كه اگر رهبري نباشد كشور اداره نمي‌شود. اگر شوراي نگهبان صحت انتخابات رياست جمهوري را تائيد كرد آقاي هاشمي رفسنجاني ديگر نبايد حرف‌هاي غيرقانوني مطرح كند، من از شخص هاشمي رفسنجاني مي‌خواهم كه به قانون جمهوري اسلامي پايبندي داشته باشند و احترام شوراي نگهبان و مقام معظم رهبري را حفظ كنند.
******
نماز جمعه یی که به خاطر برگزاری آن توسط هاشمی رفسنجانی بعد از رویدادهای مربوط به کودتای انتخاباتی جناح ولی فقیه علیه جناح اصلاح طبان حکومتی، قرار بود برگزار شود و همه انتظارش را می کشیدند که ببیند او چه خواهد گفت، بالاخره برگذار شد. این نماز جمعه البته همانطور که قبلا پاسدار شریعتمداری و توله وزیر ارشاد اسلامی از درگیری در آن و کتک خوردن خاتمی و کروبی خبر داده بودند(خاتمی به نماز جمعه نرفت) باتعرض لباس شخصیها به کروبی همراه بود. شرح چکونگی برگزاری این نماز جمعه و مسأئل حاشیه یی آن (از جمله اهانت وفحشهای رکیک از سوی حزب اللهی های به عبدالله نوری)، در گزارشهای مختلف آمده است، در این یادداشت من برداشتهای خود را از سخنان رفسنجانی و اظهارات کسانی، مثل وزیر اطلاعت رژیم و آخوند یزدی، یک عضو «جمعیت ایثارگران» و پاسدار شریعتمداری، در واکنش به سخنان این شخصیت رژیم جمهوری اسلامی که در واقع مورد اعتماد ترین و کار آمد ترین آدم از اطرافیان خمینی برای بناینگذار جمهوری اسلامی بود و در دوران جنگ هشت ساله با عراق، اگر چه مقام رسمی اش ریاست مجلس بود، ولی محور قدرت سیاسی و به عبارتی همه کاره رژیم اسلامی بود، بیان می کنم.
البته از رفسنجانی نمی شد انتظار داشت که در نماز جمعه در خواست ابطال انتخابات را بکند، یا خامنه ای را محکوم بکند، اما او در خطبه های نماز جمعه با تاکیدات مکرر بر اهمیت نقش و رای مردم از نظر خمینی و این که به گفته َاو کل نظام از جمله انتخاب رهبری از طریق مجلس خبرگان با رای مردم است و نیز روایتی که از خمینی در مورد پذیرش ولایت از نظر علی امام اول شیعیان کرد و تاکید او بر اهمیت وحدت در اسلام و نقش پیامبر در این زمینه و پیشنهاداتی که برای خارج شدن از وضع کنونی که «بحران» بودن آن را کتمان نکرد داد، به طور روشنی هم جناح پیروز را محکوم کرد که در این مورد از جمله به صراحت بخشی از مسئولیت ایجاد تردید درمردم را ناشی از عملکرد صدا و سیمای رژیم دانست و هم حرفهایی زد که می خواست در برابر«امت» به گوش «امام» خامنه ای برساند و به او بفهماند که از روش پیامبر اسلام و امام علی و «امام راحل» در اهمیت دادن به نقش و رای مردم و ایجاد وحدت بین مردم دور شده و به تبع آن، صلاحیت «ولایت» او زیر سوال است. رفسنجانی با استفاده زیرکانه از تریبون نماز جمعه، در همان حال خواست به مردم برساند که هم در مقام رئیس مجلس خبرگان و هم نزدیکترین یاران خمینی و یکی از معماران نظام اسلامی، در تنفرشان از خامنه ای با آنان همراه است و آزردگی آنها را خوب می فهمد و البته با در نظر گرفتن این که رویدادهای ایران به طور بیسابقه یی مورد توجه افکار عمومی و محافل سیاسی بین المللی قرار گرفته و همبتسگی بیسابقه یی با مردم ایران در اعتراضاتشان در افکار عمومی بین المللی دیده می شود، رفسنجانی آن گونه که در نماز جمعه ظاهر شد، خود را مرد کلیدی و کار آمد «عبور از بحران» هم شناساند. از طرفی هم می گفت که رفسنجانی با نوعی آینده نگری برای حفظ نظام به هر حال ریسکی را پذیرفته و دست به یک بازی خیلی زیرکانه زده است. این آینده نگری یعنی، اصل را بر «حفظ نظام اسلامی در دراز مدت» قرار دادن مساله یی بود که او در دیدار با خانوادهای مقامات دستگیر شده رژیم هم با تاکید بر این که از وضعی که پیش آمده هر وجدان بیداری ناراحت می شود بیان کرده بود. اما این بار با یاد آوریهایی که او در مورد عملکرد پیامبر و علی و خمینی کرده است، به روشنی خواسته صلاحیت خامنه ای را به عنوان ولی امر مسلیمن، از تریبون نماز جمعه و در برابر مردم به داوری بگذارد تا خود آنها شرایطی را که او در برای صلاحیت و پذیرفته شدن ولایت زده است ، با شرایطی که خامنه ای اکنون در آن قرار گرفته است مقایسه بکنند. البته نیتجه داوری با معیاری که رفسنجانی داده است روشن است و طبعا این سخنان رفسنجانی باید برای خامنه ای بسیار ناراحت کننده باشد و احتمالا از خشم بخود می پیچد. رفسنجانی با توجه به نارضایی عظیمی که از سوی مردم به نتیجه انتخابات نشان داده شد، نتیجه یی که مورد حمایت رهبر قرار گرفت و در پی آن تظاهرات مردم به خون کشیده شد و نفرت عظیم از سوی مردم متوجه خامنه ای شد که در شعارهای خامنه ای قاتله - ولایتش باطله و مرگ بر خامنه ای منعکس شد، با نقل قولهایی که از نقش مردم در بیعت با امام کرد، به طور کاملا ملموس و بدون ابهام، مشروعیت و اعتبار ولایت خامنه ای را زیر ضربه و سوال برد. رفسنجانی سخنانش را در این زمینه با یاد آوری این نکته که :« حرف‌هايي كه امروز مي‌شنويد از زبان كسي است كه از پيش از شروع انقلاب لحظه به لحظه همراه انقلاب و امام بود و مي‌دانم كه امام چه مي‌خواست امام در مبارزات خود بارها تاكيد مي‌كردند كه مردم اصل هستند. دل مردم را با مبارزه آشنا كردند و به ما طلبه‌ها مي‌گفتند رسالت اين است كه به منبر برويم و بگوئيم كه در آن مقطع چه مي‌خواهيم، اگر مردم با ما باشند همه چيز خواهيم داشت»، آغاز کرد و بعد روایتی را که خمینی از کتاب منتسب به «سیدین طاووس» در مورد رأی و نظر مردم در حکومت نقل کرده بود چنین بیان کرد« پیامبر اسلام به امام علی گفته است :" اگر دیدی مردم راضی بودند و تور ا قبول کردند و به تو این سمت را داند به پذیر، اگر احتراز کردند، بگذار هرکار می خواهند بکنند"». رفسنجانی همچنین با ذکر مثالی از بیعت مردم با امام علی گفت :« اهميت راي و نظر مردم زماني بيشتر براي ما عينيت دارد كه حضرت علي 19 سال خانه‌نشين بود و وقتي مردم به در خانه او آمدند و آن تراكم جمعيتي به وجود آمد، ايشان پذيرفتند كه عهده‌دار حكومت شوند». و باز در تاکید دیگری بر نقش مردم با یاد آوری این که خمینی خواسته بود دوره دولت موقت هرچه کوتاهتر باشد و قانون اساسی زدوتر تدوین شود گفت:« معتقدم از لحاظ قانون اساسي همه چيز در كشور ما وابسته به راي مردم است. از رهبري گرفته كه با راي مردم به نمايندگان مجلس خبرگان انجام مي‌پذيرد، تا انتحاب رئيس‌جمهور، نمايندگان مجلس، شوراها و افرادي، كه بعد از اينها سمت مي‌گيرند، همگی به اتکاء رای مردم است». البته ما حال کاری نداریم که خمینی پلید می خواست هرچه زدوتر ولایت فقیه خودش را از طریق قانون اساسی مجلس خبرگان به گردانندگی کسانی چون بهشتی و منتظری و مجلسی عموما تشکیل شده از آخوندها و اسلامگرایان به مردم تحیمل کند، چون اول قرار بود مجلس مؤسسان تشکیل شود، به هرحال با نکاتی از که از سخنان رفسنجانی یاد شد می بینم که او با پیشنهاداتی هم که در مورد آزادی زندانیان و دلجویی از آسیب دیدگان و دست برداشتن از ایجاد مزاحمت برای رسانه های مستقل و امکان برخورداری جناحهای مختلف رژیم از صدا وسیمای اسلامی برای بیان نظراتشان کرد و یاد آور شد که این پیشنهادات بعد از گفتگو با اعضای مجلس خبرگان و اعضای مجمع مصلحت نظام به نظرش رسیده است، می توان به این ارزیابی رسید که در مجموع حرکت رفسنجانی در نماز جمعه، چیزی نیست که خامنه ای را خوش بیاید به ویژه اگر رفسنجانی آن پیشنهادات را قبل از این که به خامنه ای بگوید در نماز جمعه مطرح کرده باشد. این یعنی به از بالای سر «مقام معظم رهبری»، تصمیماتی را اعلام کردن که کلا در حیطه اختیارات اوست، هم مساله عملکرد تلویزیون و هم مساله آزادی دستگیر شدن و دلجویی از آسیب دیدگان رویدادهای بعد از انتخابات که امری است که مربوط به قوه قضائیه می شود. اما از سوی دیگر جناح مقابل هم بیکار ننشسته است، خبرگزاری رسوای فارس که در گزارشی پر تحریف و دروغ در حاشیه نماز جمعه از جمله نوشته بود که جمعیت شرکت کننده در نماز جمعه تفاوتی با جمعه های پیش نداشت، سخنان وزیر اطلاعات آخوند تیز دندان اژه ای را در «همایش سراسري مسئولان هيئت‌هاي رزمندگان» را درج کرده که به نظر می رسد گزارش یا بیانیه از قبل آماده شده از سوی وزیر اطلاعات بوده برای این همایش برنامه ریزی شده همزمان با نماز جمعه بوده است. اژه ای، ضمن مروری بر موقعیت « بیمانند» رژیم در سطح بین المللی و پذیرفته شدنش به عنوان یک قدرت منطقه ای بعد از سی سال از سوی قدرتهای جهانی و تلاشهایی که برای تضعیف این موقعیت صورت گرفته، با مروری برمساله انتخابات رقبای احمدی نژاد را همسو با آمریکا و اسرائیل قرار داده و ایرادهای گوناگونی از کارشان گرفته و اتهاماتی به آنها زده است. در مورد رفسنجانی گفته است:« به طور مشخص از اولويت‌هاي درجه اول آقاي هاشمي رفسنجاني نيز اين بود كه به هر قيمتي كه شده احمدي‌نژاد در انتخابات پيروز نشود و شاهد بوديم كه يك صف طويل از مخالفان احمدي‌نژاد تشكيل شد كه در آن افراد و گروه‌ها با انگيزه‌هاي مختلف يكصدا بودند». در ادامه گزارش مذکور آماده است: « وزير اطلاعات، آمريكا، رژيم صهيونيستي، برخي كشورهاي غربي، اپوزيسيون داخلي و خارجي، جريان‌هاي مختلف از جمله نهضت آزادي، ملي‌مذهبي‌ها، برخي احزاب مطرود نظام مانند كوموله و دمكرات و سلطنت‌طلب‌ها و شاخه علامه دفتر تحكيم، جبهه مشاركت، مجاهدين انقلاب را در يك صف در مقابل احمدي‌نژاد دانست و گفت: حرف همه اينها نبودن احمدي‌نژاد در صحنه انتخابات بود و عدم پيروزي احمدي‌نژاد براي برخي مثل آقاي هاشمي اولويت درجه يك حساب مي‌شد». خبرگزاری فارس یاد آور شده است که اژه ای «با اشاره به ایجاد شهبه در انتخابات گفت: آقای هاشمی از متدتی قبل در
نمازجمعه بحث تقلب را مطرح كردند و گفتند نبايد در انتخابات تقلب صورت بگيرد درحالي كه مقام معظم رهبري در ابتداي سال در خصوص همين موضوع صحبت مي‌كردند»(منظورش حرفهای خامنه ای در مورد احتمال ایجاد شبهه در سلامت انتخابات است). با توجه به این که ختم نماز جمعه نزدیک ساعت 14 بوده است و ساعت درج گفتگو که 16 و58 دقیقه به وقت تهران ثبت شده، این نشان دهنده بلافاصله بودن واکنش وزارت اطلاعات نسبت به نماز جمعه رفسنجانی و به گمان نگارنده نشانه خشم دستگاه خامنه ای از حرفهای رفسنجانی است. این گونه رفسنجانی را در کنار آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار دادن، امر بیسابقه ای است. به همان اندازه بیسابقه است که خطبه های رفسنجانی در زدن زیرآب اعتبار ولایت سید علی خامنه ای. خبرگزاری فارس مصاحبه دیگری هم به طور ویژه برای نقد حرکت رفسنجانی در نماز جمعه درج کرد است که مصاحبه شونده، موجوی است به نام مجتبی شاکری که سِمَت او را عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی ذکر کرده است. ساعت درج این یکی هم 6 و37 دقیقه بعد از ظهر به وقت تهران است. وی گفته است «رفسنجانی در این برهه حساس به وظیفه تاریخی خود عمل نکرد» و مساله تردید را که رفسنجانی مطرح کرده بود را رد کرده و تحلیلهای رفسنجانی از دوران پیامبر و مشکلاتی را که امام اول داشته «مبهم » دانسته و ایراد گرفته است که او «این قطعه از تاریخ را با شرایط فعلی منطبق نکرد» که روشن است که منظور او از انطباق این است که باید خامنه ای را دارای رفتاری «پیامبر گونه » یا «علی گونه» معرفی می کرده است. روز شنبه 27 تیر، پاسدار تواب ساز شریعتمداری در روزنامه کیهان اظهارات رفسنجانی در مورد نقش مردم در زمان پیامبر و علی را« قیاس مع الفارق» دانست و تلاش کرد مساله را به طور وارونه مطرح کرده و نقش مردم را در« در رای 25 میلونی» به احمدی نژاد را مورد بحث قرار بدهد، و ضمن انتقادات متعددی به وارد کرد. اما خبرگزاری فارس در روز شنبه اظهار نظرههای متعدی علیه رفسنجانی درج کرده است که از همه مهمتر از آن در واکنش آخوند یزدی عضو مجلس خبرگان و عضو فقهای شورای نگهبان و رئیس شواریعالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، است . او ضمن متهم کردن رفسنجانی به «حمایت از اغتشاشگران» با سکوتی بعد سخنان خامنه ای در پیش گرفت، اظهارات او در نماز جمعه در مورد نقش مردم در مشروعیت دادن به ولایت از دیدگاه فقهی مورد انتقاد قرارداد و رد کرد و برداشت رفسنجانی در این«اصل زیر بنایی فقهی » را غلط دانسته و گفته است که رفسنجانی به مشروعیت نظام بی توجهی کرده و یاد آور شده است مشروعیت حاکمیت از طرف خدا واگذار می شود و مقبولیت از طرف مردم است و مردم تنها زمینه اجرای احکامی که صادر می شود را فراهم می کنند است. اما نکته بسیار مهمی که یزدی افشا کرد مربوط به دیداری بوده است که او با گروهی از آخوندهای حوزه و خبرگان روز پنج شنبه با رفسنجانی داشته است و به توصیه کرده بوده اند که«نباید مسائل تحریک آمیز دوباره زنده شود» اما آنطور که از سخنان یزدی بر می آید و در بالای این نوشته آمده است، اظهارات رفسنجانی همه اینان را شوکه کرده است. یزدی حرفهای زیادی هم علیه موسوی گفته است از جمله این که اگر در دوره آینده او نامزد شود صلاحیتش را رد خواهد کرد.(لینک سخنان یزدی مطلب در زیر آمده است) . با نکاتی که از اظهار نظرها منعکس شده یاد شد، به ویژه واکنش فوری وزیر اطلاعات و همسو قرار دادن رفسنجانی به اسرائیل و آمریکا و اپوزیسیون درمخالفت با احمدی نژاد و ایرادات «تئوریک» و فقهی و انتقاد شدید سیاسی آخوند یزدی از او، کاملا مشهود است که طرف مقابل نکته مهم سخنان رفسنجانی را که زدن زیرآب اعتبار ولایت خامنه ای بود، خیلی زود گرفته و به آن واکنش نشان داده است. با این حساب معلوم نیست با وجود شکافی چنین عظیم و غیر قابل عبور بین رفسنجانی که رئیس مجلس خبرگان و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است و در واقع بعد از مرگ بهشتی او حتی قبل از عزل منتظری هم نفر دوم نظام بعد از خمینی بود، با رهبر و ولی فقیه کنونی سید علی خامنه ای، یعنی دو شخصیتی که دو ستون از نظام جمهوری اسلامی هستند، چگونه ممکن است برای این دودستگی راه قانونی همزیستی پیدا کرد، «وحدت» که جای خود دارد. با کُر ارعابی که علیه رفسنجانی راه افتاده و آغازش را در خبرگزاری فارس می شود دید، آیا کارش به دادگاه روحانیت خواهد کشید و مثلا به سرنوشت عبدالله نوری دچار خواهد شد؟ رفسنجانی اما با همین موضع گیری گام بلندی برای ترمیم موقعیت بشدت آسیب دیده و ضیعف خود در دستگاه قدرت، از طریق تقویت موقعیت خود با جلب حمایت افکار عمومی پرداخت. به اعتقاد نگارنده از آنجا که مردم در واکنش جمعی، بیشتر اهل تساهل هستند تا انتقامجویی، به ویژه وقتی رفسنجانی به عنوان شاخی در برابر ولی فقیه مستبد ظاهر شده، نفع خود را در حمایت از او خواهند دید به همین خاطر گمان می کنم با این نماز جمعه چهر منفور او در افکار عمومی به نحو محسوسی باید تلطیف شده باشد.
حال باید دید که واقعا این شخصیت کلیدی نظام با آن یکی که ولی فقیه است خواهند توانست راه حلی در بالا برای خروج از این«بحران» پیدا کنند، یا مساله با تلاطم و امواج بلند تری از سوی مردم در خیابانها نمایان خواهد شد. به هرحال در روزهای در پیش رو، دو مناسبت 30 تیر و از آن مهم تر مراسم تنفیذ ریاست جمهوری حاج محمود درپیش است. جناح موسوم به اصلاح طلب ممکن است با اندک عقب نشینی ولی فقیه و آزادی عناصردستگیر شده این جناح، دچار اشتباه بزرگی بشود و با دعوت به آرامش و در خانه ماندن مردم، کلاه گشادی سرش برود و فرصت تنفیذ حاج محمود را برای دعوت به اعتراض گسترده و فشار آوردن از آن طریق برای مهار کردن ولی فقیه، از دست بدهد. اگر چه به نظر نگارنده حتی با دعوت به آرامش از این سو و تهدید از سوی جناح هار غالب، باز هم به احتمال زیاد ممکن است شاهد اعتراضات مردم نظیر سالگرد 18 تیر باشیم. چرا که خواستهای مردم جان به لب رسیده را با ساخت و پاختها و امتیاز گیریهای بین خودیها در بالا، نمی شود مهار کرد.
:منابع
سخنان رفسنجانی http://alef.ir/vdcfyvdj.w6d1vagiiw.html?49661
سخنان وزیر اطلاعاتhttp://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8804260389
سخنان مجتبی شاکریhttp://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8804260693
آخوند یزدی عضو مجلس خبرگان و عضو فقهای شورای نگهبان و رئیس شورایعالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: در روز پنجشنبه در جلسه‌اي به همراه برخي دوستان تصميم گرفته بوديم كه با آقاي هاشمي رفسنجاني صحبت كنيم و اين كار را هم كرديم و به ايشان در مورد نظرات خبرگان رهبري و حوزه پيرامون سخنراني ايشان در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران مطالبي را گفتيم و اين مطلب را اشاره كرديم كه نبايد مسائل تحريك‌آميز دوباره زنده شود.
مقام معظم رهبري خطر اغتشاشات را برطرف كردند ولي آقاي هاشمي مجددا دنبال اين است كه خطر را دامن بزند، من توقع ندارم كه ايشان به آن اندازه‌اي كه مقام معظم رهبري از او تمجيد كردند ايشان هم همين كار را بكنند. كشور در سايه رهبري امنيت و اقتدار دارد و براي آقاي هاشمي هم مثل روز روشن است كه اگر رهبري نباشد كشور اداره نمي‌شود. اگر شوراي نگهبان صحت انتخابات رياست جمهوري را تائيد كرد آقاي هاشمي رفسنجاني ديگر نبايد حرف‌هاي غيرقانوني مطرح كند، من از شخص هاشمي رفسنجاني مي‌خواهم كه به قانون جمهوري اسلامي پايبندي داشته باشند و احترام شوراي نگهبان و مقام معظم رهبري را حفظ كنند.
******
نماز جمعه یی که به خاطر برگزاری آن توسط هاشمی رفسنجانی بعد از رویدادهای مربوط به کودتای انتخاباتی جناح ولی فقیه علیه جناح اصلاح طبان حکومتی، قرار بود برگزار شود و همه انتظارش را می کشیدند که ببیند او چه خواهد گفت، بالاخره برگذار شد. این نماز جمعه البته همانطور که قبلا پاسدار شریعتمداری و توله وزیر ارشاد اسلامی از درگیری در آن و کتک خوردن خاتمی و کروبی خبر داده بودند(خاتمی به نماز جمعه نرفت) باتعرض لباس شخصیها به کروبی همراه بود. شرح چکونگی برگزاری این نماز جمعه و مسأئل حاشیه یی آن (از جمله اهانت وفحشهای رکیک از سوی حزب اللهی های به عبدالله نوری)، در گزارشهای مختلف آمده است، در این یادداشت من برداشتهای خود را از سخنان رفسنجانی و اظهارات کسانی، مثل وزیر اطلاعت رژیم و آخوند یزدی، یک عضو «جمعیت ایثارگران» و پاسدار شریعتمداری، در واکنش به سخنان این شخصیت رژیم جمهوری اسلامی که در واقع مورد اعتماد ترین و کار آمد ترین آدم از اطرافیان خمینی برای بناینگذار جمهوری اسلامی بود و در دوران جنگ هشت ساله با عراق، اگر چه مقام رسمی اش ریاست مجلس بود، ولی محور قدرت سیاسی و به عبارتی همه کاره رژیم اسلامی بود، بیان می کنم.
البته از رفسنجانی نمی شد انتظار داشت که در نماز جمعه در خواست ابطال انتخابات را بکند، یا خامنه ای را محکوم بکند، اما او در خطبه های نماز جمعه با تاکیدات مکرر بر اهمیت نقش و رای مردم از نظر خمینی و این که به گفته َاو کل نظام از جمله انتخاب رهبری از طریق مجلس خبرگان با رای مردم است و نیز روایتی که از خمینی در مورد پذیرش ولایت از نظر علی امام اول شیعیان کرد و تاکید او بر اهمیت وحدت در اسلام و نقش پیامبر در این زمینه و پیشنهاداتی که برای خارج شدن از وضع کنونی که «بحران» بودن آن را کتمان نکرد داد، به طور روشنی هم جناح پیروز را محکوم کرد که در این مورد از جمله به صراحت بخشی از مسئولیت ایجاد تردید درمردم را ناشی از عملکرد صدا و سیمای رژیم دانست و هم حرفهایی زد که می خواست در برابر«امت» به گوش «امام» خامنه ای برساند و به او بفهماند که از روش پیامبر اسلام و امام علی و «امام راحل» در اهمیت دادن به نقش و رای مردم و ایجاد وحدت بین مردم دور شده و به تبع آن، صلاحیت «ولایت» او زیر سوال است. رفسنجانی با استفاده زیرکانه از تریبون نماز جمعه، در همان حال خواست به مردم برساند که هم در مقام رئیس مجلس خبرگان و هم نزدیکترین یاران خمینی و یکی از معماران نظام اسلامی، در تنفرشان از خامنه ای با آنان همراه است و آزردگی آنها را خوب می فهمد و البته با در نظر گرفتن این که رویدادهای ایران به طور بیسابقه یی مورد توجه افکار عمومی و محافل سیاسی بین المللی قرار گرفته و همبتسگی بیسابقه یی با مردم ایران در اعتراضاتشان در افکار عمومی بین المللی دیده می شود، رفسنجانی آن گونه که در نماز جمعه ظاهر شد، خود را مرد کلیدی و کار آمد «عبور از بحران» هم شناساند. از طرفی هم می گفت که رفسنجانی با نوعی آینده نگری برای حفظ نظام به هر حال ریسکی را پذیرفته و دست به یک بازی خیلی زیرکانه زده است. این آینده نگری یعنی، اصل را بر «حفظ نظام اسلامی در دراز مدت» قرار دادن مساله یی بود که او در دیدار با خانوادهای مقامات دستگیر شده رژیم هم با تاکید بر این که از وضعی که پیش آمده هر وجدان بیداری ناراحت می شود بیان کرده بود. اما این بار با یاد آوریهایی که او در مورد عملکرد پیامبر و علی و خمینی کرده است، به روشنی خواسته صلاحیت خامنه ای را به عنوان ولی امر مسلیمن، از تریبون نماز جمعه و در برابر مردم به داوری بگذارد تا خود آنها شرایطی را که او در برای صلاحیت و پذیرفته شدن ولایت زده است ، با شرایطی که خامنه ای اکنون در آن قرار گرفته است مقایسه بکنند. البته نیتجه داوری با معیاری که رفسنجانی داده است روشن است و طبعا این سخنان رفسنجانی باید برای خامنه ای بسیار ناراحت کننده باشد و احتمالا از خشم بخود می پیچد. رفسنجانی با توجه به نارضایی عظیمی که از سوی مردم به نتیجه انتخابات نشان داده شد، نتیجه یی که مورد حمایت رهبر قرار گرفت و در پی آن تظاهرات مردم به خون کشیده شد و نفرت عظیم از سوی مردم متوجه خامنه ای شد که در شعارهای خامنه ای قاتله - ولایتش باطله و مرگ بر خامنه ای منعکس شد، با نقل قولهایی که از نقش مردم در بیعت با امام کرد، به طور کاملا ملموس و بدون ابهام، مشروعیت و اعتبار ولایت خامنه ای را زیر ضربه و سوال برد. رفسنجانی سخنانش را در این زمینه با یاد آوری این نکته که :« حرف‌هايي كه امروز مي‌شنويد از زبان كسي است كه از پيش از شروع انقلاب لحظه به لحظه همراه انقلاب و امام بود و مي‌دانم كه امام چه مي‌خواست امام در مبارزات خود بارها تاكيد مي‌كردند كه مردم اصل هستند. دل مردم را با مبارزه آشنا كردند و به ما طلبه‌ها مي‌گفتند رسالت اين است كه به منبر برويم و بگوئيم كه در آن مقطع چه مي‌خواهيم، اگر مردم با ما باشند همه چيز خواهيم داشت»، آغاز کرد و بعد روایتی را که خمینی از کتاب منتسب به «سیدین طاووس» در مورد رأی و نظر مردم در حکومت نقل کرده بود چنین بیان کرد« پیامبر اسلام به امام علی گفته است :" اگر دیدی مردم راضی بودند و تور ا قبول کردند و به تو این سمت را داند به پذیر، اگر احتراز کردند، بگذار هرکار می خواهند بکنند"». رفسنجانی همچنین با ذکر مثالی از بیعت مردم با امام علی گفت :« اهميت راي و نظر مردم زماني بيشتر براي ما عينيت دارد كه حضرت علي 19 سال خانه‌نشين بود و وقتي مردم به در خانه او آمدند و آن تراكم جمعيتي به وجود آمد، ايشان پذيرفتند كه عهده‌دار حكومت شوند». و باز در تاکید دیگری بر نقش مردم با یاد آوری این که خمینی خواسته بود دوره دولت موقت هرچه کوتاهتر باشد و قانون اساسی زدوتر تدوین شود گفت:« معتقدم از لحاظ قانون اساسي همه چيز در كشور ما وابسته به راي مردم است. از رهبري گرفته كه با راي مردم به نمايندگان مجلس خبرگان انجام مي‌پذيرد، تا انتحاب رئيس‌جمهور، نمايندگان مجلس، شوراها و افرادي، كه بعد از اينها سمت مي‌گيرند، همگی به اتکاء رای مردم است». البته ما حال کاری نداریم که خمینی پلید می خواست هرچه زدوتر ولایت فقیه خودش را از طریق قانون اساسی مجلس خبرگان به گردانندگی کسانی چون بهشتی و منتظری و مجلسی عموما تشکیل شده از آخوندها و اسلامگرایان به مردم تحیمل کند، چون اول قرار بود مجلس مؤسسان تشکیل شود، به هرحال با نکاتی از که از سخنان رفسنجانی یاد شد می بینم که او با پیشنهاداتی هم که در مورد آزادی زندانیان و دلجویی از آسیب دیدگان و دست برداشتن از ایجاد مزاحمت برای رسانه های مستقل و امکان برخورداری جناحهای مختلف رژیم از صدا وسیمای اسلامی برای بیان نظراتشان کرد و یاد آور شد که این پیشنهادات بعد از گفتگو با اعضای مجلس خبرگان و اعضای مجمع مصلحت نظام به نظرش رسیده است، می توان به این ارزیابی رسید که در مجموع حرکت رفسنجانی در نماز جمعه، چیزی نیست که خامنه ای را خوش بیاید به ویژه اگر رفسنجانی آن پیشنهادات را قبل از این که به خامنه ای بگوید در نماز جمعه مطرح کرده باشد. این یعنی به از بالای سر «مقام معظم رهبری»، تصمیماتی را اعلام کردن که کلا در حیطه اختیارات اوست، هم مساله عملکرد تلویزیون و هم مساله آزادی دستگیر شدن و دلجویی از آسیب دیدگان رویدادهای بعد از انتخابات که امری است که مربوط به قوه قضائیه می شود. اما از سوی دیگر جناح مقابل هم بیکار ننشسته است، خبرگزاری رسوای فارس که در گزارشی پر تحریف و دروغ در حاشیه نماز جمعه از جمله نوشته بود که جمعیت شرکت کننده در نماز جمعه تفاوتی با جمعه های پیش نداشت، سخنان وزیر اطلاعات آخوند تیز دندان اژه ای را در «همایش سراسري مسئولان هيئت‌هاي رزمندگان» را درج کرده که به نظر می رسد گزارش یا بیانیه از قبل آماده شده از سوی وزیر اطلاعات بوده برای این همایش برنامه ریزی شده همزمان با نماز جمعه بوده است. اژه ای، ضمن مروری بر موقعیت « بیمانند» رژیم در سطح بین المللی و پذیرفته شدنش به عنوان یک قدرت منطقه ای بعد از سی سال از سوی قدرتهای جهانی و تلاشهایی که برای تضعیف این موقعیت صورت گرفته، با مروری برمساله انتخابات رقبای احمدی نژاد را همسو با آمریکا و اسرائیل قرار داده و ایرادهای گوناگونی از کارشان گرفته و اتهاماتی به آنها زده است. در مورد رفسنجانی گفته است:« به طور مشخص از اولويت‌هاي درجه اول آقاي هاشمي رفسنجاني نيز اين بود كه به هر قيمتي كه شده احمدي‌نژاد در انتخابات پيروز نشود و شاهد بوديم كه يك صف طويل از مخالفان احمدي‌نژاد تشكيل شد كه در آن افراد و گروه‌ها با انگيزه‌هاي مختلف يكصدا بودند». در ادامه گزارش مذکور آماده است: « وزير اطلاعات، آمريكا، رژيم صهيونيستي، برخي كشورهاي غربي، اپوزيسيون داخلي و خارجي، جريان‌هاي مختلف از جمله نهضت آزادي، ملي‌مذهبي‌ها، برخي احزاب مطرود نظام مانند كوموله و دمكرات و سلطنت‌طلب‌ها و شاخه علامه دفتر تحكيم، جبهه مشاركت، مجاهدين انقلاب را در يك صف در مقابل احمدي‌نژاد دانست و گفت: حرف همه اينها نبودن احمدي‌نژاد در صحنه انتخابات بود و عدم پيروزي احمدي‌نژاد براي برخي مثل آقاي هاشمي اولويت درجه يك حساب مي‌شد». خبرگزاری فارس یاد آور شده است که اژه ای «با اشاره به ایجاد شهبه در انتخابات گفت: آقای هاشمی از متدتی قبل در
نمازجمعه بحث تقلب را مطرح كردند و گفتند نبايد در انتخابات تقلب صورت بگيرد درحالي كه مقام معظم رهبري در ابتداي سال در خصوص همين موضوع صحبت مي‌كردند»(منظورش حرفهای خامنه ای در مورد احتمال ایجاد شبهه در سلامت انتخابات است). با توجه به این که ختم نماز جمعه نزدیک ساعت 14 بوده است و ساعت درج گفتگو که 16 و58 دقیقه به وقت تهران ثبت شده، این نشان دهنده بلافاصله بودن واکنش وزارت اطلاعات نسبت به نماز جمعه رفسنجانی و به گمان نگارنده نشانه خشم دستگاه خامنه ای از حرفهای رفسنجانی است. این گونه رفسنجانی را در کنار آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار دادن، امر بیسابقه ای است. به همان اندازه بیسابقه است که خطبه های رفسنجانی در زدن زیرآب اعتبار ولایت سید علی خامنه ای. خبرگزاری فارس مصاحبه دیگری هم به طور ویژه برای نقد حرکت رفسنجانی در نماز جمعه درج کرد است که مصاحبه شونده، موجوی است به نام مجتبی شاکری که سِمَت او را عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی ذکر کرده است. ساعت درج این یکی هم 6 و37 دقیقه بعد از ظهر به وقت تهران است. وی گفته است «رفسنجانی در این برهه حساس به وظیفه تاریخی خود عمل نکرد» و مساله تردید را که رفسنجانی مطرح کرده بود را رد کرده و تحلیلهای رفسنجانی از دوران پیامبر و مشکلاتی را که امام اول داشته «مبهم » دانسته و ایراد گرفته است که او «این قطعه از تاریخ را با شرایط فعلی منطبق نکرد» که روشن است که منظور او از انطباق این است که باید خامنه ای را دارای رفتاری «پیامبر گونه » یا «علی گونه» معرفی می کرده است. روز شنبه 27 تیر، پاسدار تواب ساز شریعتمداری در روزنامه کیهان اظهارات رفسنجانی در مورد نقش مردم در زمان پیامبر و علی را« قیاس مع الفارق» دانست و تلاش کرد مساله را به طور وارونه مطرح کرده و نقش مردم را در« در رای 25 میلونی» به احمدی نژاد را مورد بحث قرار بدهد، و ضمن انتقادات متعددی به وارد کرد. اما خبرگزاری فارس در روز شنبه اظهار نظرههای متعدی علیه رفسنجانی درج کرده است که از همه مهمتر از آن در واکنش آخوند یزدی عضو مجلس خبرگان و عضو فقهای شورای نگهبان و رئیس شواریعالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، است . او ضمن متهم کردن رفسنجانی به «حمایت از اغتشاشگران» با سکوتی بعد سخنان خامنه ای در پیش گرفت، اظهارات او در نماز جمعه در مورد نقش مردم در مشروعیت دادن به ولایت از دیدگاه فقهی مورد انتقاد قرارداد و رد کرد و برداشت رفسنجانی در این«اصل زیر بنایی فقهی » را غلط دانسته و گفته است که رفسنجانی به مشروعیت نظام بی توجهی کرده و یاد آور شده است مشروعیت حاکمیت از طرف خدا واگذار می شود و مقبولیت از طرف مردم است و مردم تنها زمینه اجرای احکامی که صادر می شود را فراهم می کنند است. اما نکته بسیار مهمی که یزدی افشا کرد مربوط به دیداری بوده است که او با گروهی از آخوندهای حوزه و خبرگان روز پنج شنبه با رفسنجانی داشته است و به توصیه کرده بوده اند که«نباید مسائل تحریک آمیز دوباره زنده شود» اما آنطور که از سخنان یزدی بر می آید و در بالای این نوشته آمده است، اظهارات رفسنجانی همه اینان را شوکه کرده است. یزدی حرفهای زیادی هم علیه موسوی گفته است از جمله این که اگر در دوره آینده او نامزد شود صلاحیتش را رد خواهد کرد.(لینک سخنان یزدی مطلب در زیر آمده است) . با نکاتی که از اظهار نظرها منعکس شده یاد شد، به ویژه واکنش فوری وزیر اطلاعات و همسو قرار دادن رفسنجانی به اسرائیل و آمریکا و اپوزیسیون درمخالفت با احمدی نژاد و ایرادات «تئوریک» و فقهی و انتقاد شدید سیاسی آخوند یزدی از او، کاملا مشهود است که طرف مقابل نکته مهم سخنان رفسنجانی را که زدن زیرآب اعتبار ولایت خامنه ای بود، خیلی زود گرفته و به آن واکنش نشان داده است. با این حساب معلوم نیست با وجود شکافی چنین عظیم و غیر قابل عبور بین رفسنجانی که رئیس مجلس خبرگان و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است و در واقع بعد از مرگ بهشتی او حتی قبل از عزل منتظری هم نفر دوم نظام بعد از خمینی بود، با رهبر و ولی فقیه کنونی سید علی خامنه ای، یعنی دو شخصیتی که دو ستون از نظام جمهوری اسلامی هستند، چگونه ممکن است برای این دودستگی راه قانونی همزیستی پیدا کرد، «وحدت» که جای خود دارد. با کُر ارعابی که علیه رفسنجانی راه افتاده و آغازش را در خبرگزاری فارس می شود دید، آیا کارش به دادگاه روحانیت خواهد کشید و مثلا به سرنوشت عبدالله نوری دچار خواهد شد؟ رفسنجانی اما با همین موضع گیری گام بلندی برای ترمیم موقعیت بشدت آسیب دیده و ضیعف خود در دستگاه قدرت، از طریق تقویت موقعیت خود با جلب حمایت افکار عمومی پرداخت. به اعتقاد نگارنده از آنجا که مردم در واکنش جمعی، بیشتر اهل تساهل هستند تا انتقامجویی، به ویژه وقتی رفسنجانی به عنوان شاخی در برابر ولی فقیه مستبد ظاهر شده، نفع خود را در حمایت از او خواهند دید به همین خاطر گمان می کنم با این نماز جمعه چهر منفور او در افکار عمومی به نحو محسوسی باید تلطیف شده باشد.
حال باید دید که واقعا این شخصیت کلیدی نظام با آن یکی که ولی فقیه است خواهند توانست راه حلی در بالا برای خروج از این«بحران» پیدا کنند، یا مساله با تلاطم و امواج بلند تری از سوی مردم در خیابانها نمایان خواهد شد. به هرحال در روزهای در پیش رو، دو مناسبت 30 تیر و از آن مهم تر مراسم تنفیذ ریاست جمهوری حاج محمود درپیش است. جناح موسوم به اصلاح طلب ممکن است با اندک عقب نشینی ولی فقیه و آزادی عناصردستگیر شده این جناح، دچار اشتباه بزرگی بشود و با دعوت به آرامش و در خانه ماندن مردم، کلاه گشادی سرش برود و فرصت تنفیذ حاج محمود را برای دعوت به اعتراض گسترده و فشار آوردن از آن طریق برای مهار کردن ولی فقیه، از دست بدهد. اگر چه به نظر نگارنده حتی با دعوت به آرامش از این سو و تهدید از سوی جناح هار غالب، باز هم به احتمال زیاد ممکن است شاهد اعتراضات مردم نظیر سالگرد 18 تیر باشیم. چرا که خواستهای مردم جان به لب رسیده را با ساخت و پاختها و امتیاز گیریهای بین خودیها در بالا، نمی شود مهار کرد.
:منابع
سخنان رفسنجانی http://alef.ir/vdcfyvdj.w6d1vagiiw.html?49661
سخنان وزیر اطلاعاتhttp://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8804260389
سخنان مجتبی شاکریhttp://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8804260693
سخنان آخوند یزدی علیه رفسنحانی بعد از نماز جمعه 26 تیر88
